Мақалада ХХ ғасырдың басындағы Қазақстан жазушылары мен ақындарының танымдық, психологиялық-педагогикалық идеялары зерттеледі. Б.Ғ.Қайырбеков, О.Сүлейменов және Г.К.Бельгердің, т.б. шығармашылығының ерекшелігі, олардың  ана тілі емес, өзге тілде жазуы. Қазақстанда түрлі ұлттық тілдердің дамуына гуманды түрде қарау  шығармашылықты дамыту - бұл құнарлы негіз болып табылады. Сондықтан қазақ жазушылары орыс тілінде еркін жазған, ал  белілі жазушы Герольд Бельгер туралы: "қазақ жаны бар неміс"деп айтылған. Орыс тілі ұлтаралық қарым-қатынас тілі ретінде күнделікті өмірде де, қарым-қатынаста да қолданылды, ал басқа тілдер белсенді дамый Қазақстанда. Ақындар мен жазушылардың шығармашылығы демократиялық Елімізде болып жатқан мәдени өзгерістердің маңызды көрсеткіші болады. Бұл, әрине, психикалық белсенділікке, шығармашылық тұлғалардың санасына әсер етті, ерекше қабылдау мен мәдениетаралық көзқарастарды қалыптастырады. Ақындар мен жазушылардың шығармалары қазіргі білім парадигмасы контекстіндегі психологиялық және танымдық мәселелердің симбиозын зерттеуге мүмкіндік береді.